Suriye’nin birliği, yalnızca kuzeyden PKK-YPG tarafından değil, güneyden de ABD, İsrail, Dürziler, El Avde güçleri tarafından tehdit ediliyor. Ülkenin güney bölgesi şu an dört parça…
İSRAİL İŞGALDE PERVASIZ
Suriye’nin baş düşmanı olan İsrail, Esad’ın yıkılışını fırsat bildi…Hem ülkenin savunma alt yapısını yerle bir etti hem topraklarını işgal etti. Önce Golan tepelerini ve Hermon Dağı’nı ele geçirdi. Güneydoğudaki şehirlere, kasabalara bir bir girdi. Bu yerlerin başında Kuneytra ili geliyor. Halen büyük bir bölümü Tel Aviv askerlerinin kontrolünde… Önemli sayıda birlikleri, Han Arnabah kasabasına ilerledi. Şam’a 26 km yaklaşan İsrail kuvvetleri, başkentin Katana kasabasını da işgal etti.
DÜRZİLERE MESAJ
Son 5 gündür, Lübnan sınırında da Hizbullah’a yakın aşiretler ile Suriye ordusu arasında çatışmalar yaşanıyor. Tam bu sırada, İsrail hem Bekaa Vadisi’ni hem de Suriye’yi vurdu.
İsrail Hava Kuvvetleri, Suveyde kentinin kuzeyindeki Halhallah askeri havaalanını bombaladı. Böylece Şam’ın yanına çekmeye çalıştığı Dürzilere “İsrail burada korkmayın” mesajını verdi.
DERA’DAKİ EL -AVDE GÜÇLERİ
Güneyi bölen diğer kuvvet, Ahmet El Avde’nin, namı diğer “Rusya’nın adamı”nın kontrolündeki Sünni birlikler… El Avde, daha önce Dürzilerle birlikte; Dera, Kuneytra ve Suveyde illerinde ortak bir çatı örgütü kurmuştu. Adı da “Güney Operasyonları (SOR) odasıydı. Daha sonra bu ortak yapı çözüldü. El Avde’nin Sünni güçleri ayrı hareket etmeye başladı. Bunlar bir süredir, Suriye Savunma Bakanlığı ile orduya katılma müzakerelerini yürütüyorlardı. Suriye lideri Ahmet Al Şara, El Avde için “güneydeki kardeşlerimizle görüşüyoruz” derken, Savunma Bakanı Murhef Ebu Kasra, müzakerenin başarısızlıkla sonlandığını duyurdu. Rusya’nın El Avde üzerindeki etkisinin, eskisi gibi olup olmadığı net değil. Bazı uzmanlar, El Avde’yi Moskova’nın sopa olarak kullandığını, bazıları ise bu liderin körfez ülkelerinin yörüngesine girdiğini değerlendiriyor.
SUVEYDE’DEKİ DÜRZİLER
Üçüncü ayrılıkçı unsur, Dürziler. Yüzde 90’ı Dürziler’den oluşan Suveyde’ye, Şam yönetimi 8 Aralık’tan sonra birleşme teklifinde bulundu. Tekliflere olumlu yanıt gelmeyince, HTŞ birlikleri bu şehre gönderildi. Ancak, Şara’nın iki hamlesi de başarılı olmadı. Silahlı Dürziler, HTŞ’yi şehre sokmadı. Dürziler, Şam’ın valisini kabul etmeyerek kendi belirledikleri kadın bir valiyi tayin ettiler.
Dürziler üzerinde İsrail’in geçmişten gelen bir nüfuzu var. İsrail Dürzileri ile Suriye Dürzileri arasındaki her dönem kuvvetli bir bağ vardı. Netanyahu’nun, Esad sonrasında yaptığı doğrudan müdahalelerle, Dürzi köylerinden bazıları, İsrail’den kendilerini ilhak etmesini istedi.
ŞAM’IN BATISINDA AMERİKAN ÖSO’SU
Suriye’nin güneyini parçalayan bir başka kuvvet ABD askerleri. Türkiye’nin Sünni Araplardan oluşan ÖSO’su gibi, ABD’nin de üs sahibi olduğu Şam’ın batısındaki El-Tanf askeri üssünde kendi ÖSO’su var. Tam adı Suriye Özgür Ordusu(SÖO)… Şam’ın düştüğü 8 Aralık günü bu birlikler de güneyden şehre girdiler. ABD, Suriye’deki iç çatışmaların başlamasından bir süre sonra bu bölgeyi işgal etti. Arap unsurları eğitip donarak Amerikan ÖSO’sunu oluşturdu.
Osman Erbil
